دانشجویان معترض؛ جماعتی «هیجانی» و نیازمند «درمان روانشناختی»؟
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۲۱۰۳
دبیر انجمن روان‌پزشکان ایران با تاکید بر لزوم ارائه پاسخی متناسب و سازنده به اعتراضات دانشجویان، گفت: برچسب زدن به رفتارهای معترضانه دانشجویان با عنوان «هیجانی» یا «نیازمند درمان»، استانداردی دوگانه می‌آفریند که از یکسو ابطال آموزش‌های مدرن و پذیرفته‌شده‌ی امروزی است و از سوی دیگر بر انگ ابتلا به مشکلات سلامت روان اضافه می‌کند و ماحصل آن ایجاد فاصله میان افراد نیازمند خدمات سلامت روان و سیستم خدمت‌رسانی مربوطه خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر امیر شعبانی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، همزمان با روز دانشجو در پاسخ به این سوال که اخیرا مطالبی از سوی برخی مطرح شد مبنی بر اینکه دانشجویان معترض شرکت کننده در اجتماعات اخیر ممکن است دچار مشکلات روانشناختی باشند که انجمن روان‌پزشکان نسبت به این امر صراحتا موضع گرفته و اعلام کرد که نمی‌توان به راحتی دانشجویان معترض را متهم به داشتن مشکلات روانی کرد، در این‌باره نظرتان چیست؟، اظهار کرد: یکی از اشتباهات بزرگ برخی از دست‌اندرکاران در ایام اخیر، مطرح کردن مشکلات روانشناختی برای دانش‌آموزان و دانشجویان معترض بود؛ ظاهراً این پیش‌فرض وجود داشت که ضعف آنها در کنترل هیجانات جوانی و نوجوانی عامل بروز رفتار متفاوت‌شان بوده است.
وی افزود: به دنبال اعلام چنین نظراتی از طرف بعضی از افراد و مسئولان، انجمن‌های مرتبط با سلامت روان، بیانیه‌هایی صادر کردند و هشدارهایی دادند که امیدوارم در اصلاح این بخش مورد توجه قرار گرفته باشد و هرچه زودتر روشنگری مناسبی از سوی مسئولان مربوطه صورت گیرد
این روانپزشک معتقد است که آموزش و ترویج تفکر خلاقانه و نقادانه و ارتقای توانایی ابراز وجود و جرأت‌مندی برای اعلام نظر از جمله اهداف آموزش و پرورش مورد نظر سیستم آموزشی مدرن است که این امر در برنامه‌های آموزشی کشور ما نیز به تدریج بیشتر مورد عنایت قرار می‌گیرد.
میزان پایه اختلالات روانپزشکی رو به افزایش استاین استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که با توجه به هشدار کارشناسان درباره کاهش سطح سلامت روان مردم طی حوادث اخیر، در حال حاضر مشخصا کدام یک از آسیب‌های روانشناختی دانشجویان را درگیر کرده است؟، توضیح داد: در این مورد خاص با توجه به زمان کوتاهی که از شروع وقایع سپری شده طبیعتاً نتایج پژوهشی در اختیار نداریم، اما بر اساس آنچه از مطالعات گذشته می‌دانیم وقایعی در این حد و اندازه اثراتی عمیق برجا می‌گذارد. میزان پایه اختلالات روانپزشکی بالا بوده و مهم‌تر اینکه رو به افزایش است. می‌دانیم که هریک از تروماهای گسترده یا بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله شیوع این اختلالات را در منطقه مربوطه به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد و در صورت عدم رسیدگی و حمایت کافی و مورد رضایت ذی‌نفعان، این میزان در درازمدت نیز در سطح بالایی باقی خواهد ماند. در موارد تروماهای جمعی که با دخالت انسان ایجاد می‌شود سطح آسیب بالاتر و پایدارتر از بلایای طبیعی است و حافظه آسیب‌زای تاریخی آن حتی می‌تواند تا نسل‌های بعد ماندگار باشد.
به گفته دبیر انجمن علمی روان‌پزشکان ایران، وقایع اخیر، هم دارای ویژگی‌های ترومای فردی برای هریک از اعضای جامعه و هم دارای ویژگی‌های ترومای جمعی برای یک جامعه است و اثرات این وقایع محدود به ایجاد بیماری‌های اعصاب و روان و کاهش سلامت روان هر فرد نیست، بلکه سلامت اجتماعی مردم را هم به مخاطره می‌اندازد.
شعبانی با بیان اینکه ترمیم احساس ناامنی، بی‌اعتمادی، ناامیدی، پیش‌بینی‌ناپذیری و بی‌آیندگی جمعی در مردم بسیار دشوار و در کوتاه‌مدت ناممکن خواهد بود، افزود: تصور بروز چنین شرایطی به خصوص برای دانشجویان که آینده‌سازان کشورند و باید از امیدوارترین اقشار جامعه باشند، هراسناک است، ولی متأسفانه شواهد گویای آن است که هم‌اکنون در مسیر تبلور این تصور قرار داریم و هر تأخیری در مدیریت منطقی بحران، جبران تبعات ناگزیر آن را دشوارتر می‌کند.
«احساس درماندگی» و مهاجرت دانشجویی
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اخیرا در خبری مطرح شد که تمایل به مهاجرت به دانشجوهای ترم یک رسیده است، این امر را از منظر روانشناختی چطور ارزیابی می‌کنید؟، اظهار کرد: پدیده‌ای مانند افزایش مهاجرت دلایل و جنبه‌های مختلفی دارد و مختص دانشجویان هم نیست. یکی از ابعاد آن که مورد پرسش شماست را می‌توان در قالب صورت‌بندی تغییرات روانی-اجتماعی جامعه دید. در کنار مشکلات جدی اقتصادی و بیکاری، باید به نقش گسترش بی‌اعتمادی و تصور پیش‌بینی‌ناپذیری آینده برای برنامه‌ریزی شخصی و خانوادگی اعضای جامعه اشاره کرد.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، در شرایطی که برداشت افراد این باشد که هرگونه تلاش برای پیشرفت تحصیلی یا پیگیری راهکارهای منطقی در جهت ارتقای توانایی‌های شغلی احتمالاً به نتیجه مورد نظر ختم نمی‌شود و آینده‌ی بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه و افراد بالقوه کارآمد را به شکل بیکاری و وابستگی مالی به خانواده ببینند، «احساس درماندگی» به معنای دست کشیدن از تلاش بیشتر برای ایجاد تغییر بروز می‌کند.
کاهش سطح تاب‌آوری جامعهاین روانپزشک در بخش دیگر سخنان خود با بیان اینکه مطالعات سال‌های اخیر نشان داده بود که میزان استرس در میان مردم به شکل غیرمعمولی بالا است و از جنبه‌های گوناگون تحت فشار هستند، بیان کرد: عوامل اقتصادی و اجتماعی، سلامت روان جامعه را به مخاطره انداخته بود و شیوع اختلالات روانپزشکی رو به افزایش بود. در حالی که این دوران نامطلوب رو به وخامت را می‌گذراندیم، رویدادهای آسیب‌رسان عمده و عمومی نوظهوری که هریک کشور را با بحرانی فراگیر مواجه می‌کرد پی‌درپی فرامی‌رسید و سلامت روان جامعه در هرنوبت ضربه جدیدی را متحمل می‌شد.
دبیر انجمن علمی روان‌پزشکان ایران همچنین این را هم گفت که عصر کرونا نیز به افت بیشتر سلامت روان جامعه ما دامن زد که بحرانی در یک مقیاس جهانی بود. واقعیت مهم این است که هیچ‌یک از این ضربات باعث نشد از روزمرگی خارج شویم و کماکان در مرحله انکار، نادیده‌انگاری یا «عدم پذیرش مسأله» ماندیم، چه رسد به ورود به مرحله خروج از روزمرگی و آغاز تحول نگرشی و برنامه‌ریزی متناسب. این توضیح اولیه برای این بود که تأکید کنم حوادثی که در ماه‌های اخیر در کشور رخ داده بر چه بستری واقع شده بود. در واقع از مدتها پیش روند نزولی و نگران‌کننده سلامت روانی-اجتماعی مردم برمبنای پژوهش‌های متعدد مشاهده و به کرات در این مورد از طرف مراکز و جوامع علمی کشور هشدار داده شده بود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: بخشی از این پیامدها آسیب‌های روانشناختی فردی است که به شکل بروز انواع اختلالات روانپزشکی – از قبیل اختلالات افسردگی و اضطرابی، اختلال استرس پس از سانحه و سوگ حل‌نشده فردی و جمعی – یا مشکلات عمومی سلامت روانی-اجتماعی از قبیل کاهش تاب‌آوری تنش‌ها و افت توانمندی مقابله با مشکلات نمایان می‌شود. بخشی از پیامدها نیز آسیب‌های جمعی است که توده مردم را متأثر می‌کند و می‌تواند باورها و نگرش نسلی از مردم را به شکلی عمیق دستخوش تحول کند.
این روانپزشک خاطر نشان کرد: در جریان این تحول، با گسترش بی‌اعتمادی و سرخوردگی، سطح تاب‌آوری کل جامعه به عنوان یک موجود مستقل ممکن است به حدی تنزل کند که سامان و ساختار کارآمد خود را که لازمه هرگونه توسعه و پیشرفت کشور و پیش از آن لازمه‌ی تداوم یک حیات هنجار است را از دست بدهد. دانشجویان که از سرمایه‌های بی‌جایگزین کشور هستند در میان آسیب‌پذیرترین‌ها قرار دارند و بی‌اعتمادی و سرخوردگی کنونی آنها، دریافت بیشترین لطمات کشور در آینده را تضمین می‌کند.
به جای برچسب زدن پاسخی سازنده بدهیموی معتقد است: به جای برچسب زدن به نسل جوان با عناوینی مثل «هیجانی بودن» یا با عبارت‌هایی به ظاهر علمی مانند «جماعت نیازمند کاهش آسیب» (harm reduction)، اینکه ببینیم نسل جوان یا دانشجوی ما با وجود همه دشواری‌ها کماکان امیدوار به بهبود شرایط است و تلاش می‌کند با اعتراض خود در مسیر رفع مشکلات و اصلاح جامعه قدم بردارد را باید به فال نیک گرفت و از این پتانسیلِ نسل آینده‌ساز به عنوان محرک توسعه کشور بیشترین فایده را برد.
شعبانی در پایان سخنان خود با بیان اینکه بهره‌گیری از این پتانسیل ابتدا محتاج پاسخی متناسب و سازنده به اعتراضات و کنترل عوارض جانبی آن بود، ادامه داد: جامعه علمی کشور می‌توانست و می‌تواند مشاور مؤثری برای سیاستگذاران در این ابرچالش کشور باشد. روان‌پزشکان و روانشناسان و مددکاران تعیین‌کنندگان اصلی سلامت روانی-اجتماعی مردم نیستند بلکه با توجه به اثرگذاری کلیدی مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی، نقش محوری داستان بر عهده دولت‌مردان و سیاستگذاران است و انتظار می‌رود با اصلاح نگرش‌ها و اولویت‌ها در حوزه سلامت، رویکرد مشورتی با ارکان و مراجع علمی کشور در مدیریت بحران را در پیش گیرند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: روانشناسی ، روانپزشکی ، روز دانشجو ، دانشجوی معترض
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: روانشناسی روانپزشکی روز دانشجو دانشجوی معترض اختلالات روان پزشکی دانشجویان معترض روانی اجتماعی روان پزشکان روان شناختی بی اعتمادی سلامت روان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۲۱۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه سلامت خانواده؛ موازی کاری یا ایده ای نو!
به گزارش خبرنگار مهر، هفته سلامت مناسبتی است که سالانه در اردیبهشت ماه، برای ترویج مفاهیم کلیدی سلامت و گفتمان‌سازی در جامعه و سیاستگذاران و ذی‌نقشان با تاکید بر اولویت‌های ملی سلامت برگزار می‌شود.
شاید مهم‌ترین مأموریت وزارت بهداشت برای دستیابی به اهداف سلامت، ارتقای سلامت خانواده باشد. زیرا، خانواده سالم می‌تواند جامعه‌ای سالم را تشکیل دهد و جامعه سالم هم مقدمه‌ای برای رشد و توسعه کشور در تمامی ابعاد مختلف آن به شمار می‌رود. بنابراین، وقتی وزارت بهداشت بتواند این حق همگانی، یعنی "سلامت" را برای خانواده‌ها فراهم و مهیا کند؛ بار سنگینی از مسؤولیت و مأموریت خود را به سرانجام رسانده است.
از همین رو، اولین روز از هفته سلامت، با شعار "سلامت خانواده، حق و مسئولیت همگانی"؛ آغاز می‌شود.
علیرضا اولیایی منش معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، گفت: از نظر مردمی سازی سلامت و اقدامات بهداشت در این راستا، نقش مردم در نیازسنجی‌ها و تصمیم گیری‌ها از محیطی‌ترین نقاط تا نظارت بر اجرای خدمات سلامت محور و همچنین مشارکت مالی، علمی و پژوهشی در سال‌های اخیر در ارتقای سلامت و کاهش بار بیماری‌ها و هزینه‌های آنها بسیار اثربخش بوده و می‌توان نظام بهداشت کشور را از موفق ترین نمونه‌های جهانی عنوان کرد.
وی افزود: مشارکت مردمی و نقش جمعیت میلیونی سفیران و داوطلبان سلامت برای اجرایی شدن حماسه واکسیناسیون همگانی و سریع کرونا در بحبوحه همه گیری کووید ۱۹ از جمله نمونه‌های نقش برنامه‌های آموزش بهداشت و مشارکت مردمی مؤثر می‌تواند یاد شود.
اولیایی منش ادامه داد: تأکیدات رهبری بر توجه به سرمایه مردمی به عنوان دریای بی پایان توانمندی و ایثار و توجه به بهداشت و پیشگیری که در شعار امسال هفته سلامت منعکس شده است، وظیفه خطیر همه را در سال جاری بیان می‌کند.
از جمله اهداف شعار هفته سلامت امسال می‌توان ۳ موضوع را مورد توجه قرار داد.
۱- حمایت طلبی و پر رنگ کردن ضرورت دسترس به خدمات با کیفیت و مقرون به صرفه مورد نیاز برای هر فرد در هر نقطه از کشور که قرار داشته باشد.
۲- توجه به برابری در سلامت و حرکت به سمت رفع ناعدالتی‌های احتمالی در دریافت خدمات و پیامدهای سلامت به ویژه در گروه‌های آسیب‌پذیر یا حاشیه نشین با تکیه بر نقش بنیادین مردم در خلق، تأمین و حفظ سلامت همگانی
۳- تقویت بهداشت و تاب آورتر سازی نظام سلامت برای آمادگی روبرو شدن با تهدیدات احتمالی سلامت با ابعاد و مشخصات ناشناخته
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: ایران جزو کشورهای خانواده دوست به حساب می‌آید، اگر بخواهیم جامعه را اصلاح کنیم، باید این اصلاح را از خانواده‌ها آغاز کنیم. خانواده، محور اصلی جامعه است و ما سلامت خانواده را در کانون توجه قرار داده‌ایم.
وی افزود: هر خانواده ایرانی باید یک مراقب سلامت داشته باشد، در برنامه سلامت خانواده رویکرد جامعه نگری مورد نظر قرار دارد.
اولیایی منش گفت: مطالعات مختلف نشان داده برنامه سلامت خانواده حتی در مناطقی که عدالت در سلامت ضعیف است، همبستگی بیشتری با پیامدهای سلامتی دارد. سازمان جهانی بهداشت این موضوع را تأیید کرده که برنامه سلامت خانواده مبنایی برای بهبود کیفیت و برابری در سیستم مراقبت‌های بهداشتی است و به همین دلیل در دهه‌های اخیر، این برنامه به یکی از مهم‌ترین اصلاحات توسعه نظام سلامت تبدیل شده است.
وی ادامه داد: یکی از دستاوردهای مهم برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع، کاهش هزینه‌های مستقیم بیماران برای دریافت خدمات سلامت بوده است. افزایش دسترسی به خدمات اولیه سلامت در سطح جامعه، ارجاع منسجم و کاهش مراجعات غیرضروری، افزایش پوشش بیمه‌ای و تمرکز بر پیشگیری و کنترل بیماری‌ها با تأکید بر ارائه خدمات پیشگیرانه و غربالگری بیماری‌ها در مراحل اولیه، از پیشرفت و عوارض بیماری‌ها جلوگیری کرده است. این امر نیز به طور غیرمستقیم موجب کاهش هزینه‌های درمان برای بیماران شده است.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع؛ با انتقاداتی مواجه شده و محل بحث و نظر دست اندرکاران نظام سلامت گردیده است. به طوری که علیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی و یکی از بنیانگذاران شبکه بهداشتی درمانی کشور، منتقد برنامه سلامت خانواده بوده و آن را موازکاری با برنامه شبکه بهداشتی درمانی کشور تلقی می‌کند.
از همین رو، در نامه‌ای به رئیس جمهور، این گلایه را مورد اشاره قرار داده و عنوان داشته که وزارت بهداشت نسبت به ارتقای شبکه بهداشتی درمانی کشور، بی اعتنا بوده و برنامه‌ای ضعیف به نام سلامت خانواده و نظام ارجاع را در پیش گرفته است.
در بخش دیگری از نامه مرندی به رئیس جمهور، آمده است: برنامه سلامت خانواده جزئی بسیار کوچک از برنامه‌های وسیع و جامع تأمین، حفظ و ارتقای سلامت آحاد جامعه در قالب شبکه بهداشتی درمانی کشور است.
رئیس فرهنگستان علوم پزشکی ایران تاکید کرد: عدم توجه به راهکارهای اصلاحی و اساسی که همه آنها در سیاست‌های کلی سلامت، ابلاغی رهبری در سال ۱۳۹۳ آمده است؛ باعث ناکارآیی نظام سلامت و خدای نکرده تلقی ناکارآمد بودن دولت خواهد بود.
برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع، در حالی مورد توجه وزارت بهداشت در دولت سیزدهم قرار گرفته که پیش از این و در دهه هشتاد، برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع در کشور کلید خورد که البته این برنامه هم با مشکلات زیادی همراه بوده است؛ به طوری که بعد از گذشت سالهاسال‌های زیادی از اجرای آزمایشی این طرح در دو نقطه کشور؛ آن طور که باید و شاید به سرانجام مطلوب نرسید.
اما آنچه مسلم است، اینکه برای اجرای برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع؛ همانند برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع که تقریباً یکسان هستند. بنابراین، چه ضرورتی دارد که دست به برنامه‌های تکراری و هزینه بر بزنیم و سرانجام در نقطه شروع برنامه ایستاده باشیم.
اهدافی که وزارت بهداشت در دولت سیزدهم برای اجرای برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع دنبال می‌کند، همان پزشک خانواده با یک اسم مشابه است!
حسین فرشیدی معاون بهداشت وزارت بهداشت، از اجرای برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع به عنوان گامی جدید از سوی شبکه بهداشت و درمان کشور برای تأمین امنیت سلامت، عادلانه تر شدن و پوشش همگانی سلامت یاد کرد و گفت: اجرای برنامه ملی سلامت خانواده در فازهای مختلفی اجرایی شد و هفته سلامت امسال، فرصت مناسبی برای آشنایی مردم و مسئولان با اهداف، اقدامات و چشم انداز این برنامه بعد از گذشت یک‌سال و برنامه‌های آتی است.
کد خبر 6082892
تداوم کاهش قیمت سکه در بازار